Οι Μινωίτες ήταν οι πρώτοι που κατάφεραν να διασχίσουν τον Ατλαντικό και να πατήσουν το πόδι τους στην Αμερική, 3.700 χρόνια πριν τον Χριστόφορο Κολόμβο. Έτσι τουλάχιστον υποστηρίζει στο υπό έκδοση βιβλίο του ο Βρετανός συγγραφέας και πρώην αντιπλοίαρχος υποβρυχίου του βασιλικού ναυτικού, Gavin Menzies.
Σημειώνεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο συγγραφέας αμφισβητεί τα πρωτεία του Χριστόφορου Κολόμβου: στο πρώτο του βιβλίο με τίτλο «1421: η χρονιά που η Κίνα ανακάλυψε την Αμερική» διατεινόταν ότι ένας Κινέζος ευνούχος είχε οδηγήσει ένα στόλο ιστιοφόρων στην Αμερική 71 χρόνια πριν από τον Κολόμβο. Το βιβλίο αυτό, μάλιστα, πούλησε πάνω από ένα εκατομμύρια αντίτυπα σε 130 χώρες.
Τα επιχειρήματα του συγγραφέα
Πρώτον ότι οι Μινωίτες θαλασσοπόροι είχαν την δυνατότητα και την τεχνογνωσία να πραγματοποιήσουν ένα τόσο μακρινό ταξίδι. Μελετώντας τις απεικονίσεις πλοίων σε μινωικές τοιχογραφίες και τα ελάχιστα υπολείμματα του ναυαγίου του Uluburun που ανακαλύφθηκε το 1982 στη Μικρά Ασία και χρονολογείται με ακρίβεια στο 1305 π.Χ. ο Menzies υποστηρίζει ότι «τα σκάφη θα μπορούσαν να πλεύσουν με τον αέρα καθώς και με χαμηλότερο πανί σε περίπτωση θύελλας.»
Το δεύτερο επιχείρημα αφορά στη μεταφορά ενός σπάνιου γονιδίου DNA από τους Μινωίτες σε συγκεκριμένους πληθυσμούς γηγενών Αμερικανών. Επιπλέον, στις περιοχές όπου ζούσαν οι πληθυσμοί αυτοί, δηλαδή γύρω από τη λίμνη Superior, κοντά στα σύνορα με τον Καναδά, εντοπίστηκαν πλούσια κοιτάσματα χαλκού και χάλκινα εργαλεία μοναδικής καθαρότητας.
O Menzies, λοιπόν, επικαλείται επιστημονικές έρευνες οι οποίες υποστηρίζουν ότι ο χαλκός αυτός ταιριάζει με αυτόν που βρέθηκε στο μινωικό ναυάγιο του Uluburun. Άρα, υποστηρίζει, δεν μένει αμφιβολία ότι οι Κρήτες μετέφεραν το χαλκό αυτόν στην Αμερική.
Τρίτον, η μεταφορά ενδημικών φυτών της Αμερικής σε άλλους πολιτισμούς μπορεί να έγινε μόνο με την μεσολάβηση των Μινωιτών, οι οποίοι και είχαν τη δυνατότητα να κάνουν το ταξίδι. Για παράδειγμα, η ύπαρξη ιχνών νικοτίνης και καλαμποκιού στην αρχαία Αίγυπτο, φυτών αγνώστων στην περιοχή, μπορεί να εξηγηθεί μόνο μέσω της μεταφοράς τους από τη μακρινή Αμερική. Και εφόσον οι αρχαίοι Αιγύπτιοι δεν ήταν ικανοί ναυτικοί, αλλά διατηρούσαν στενές εμπορικές σχέσεις με τους ικανότερους Μινωίτες, το συμπέρασμα είναι αυτονόητο: οι Μινωίτες ήταν αυτοί που μετέφεραν τα φυτά από την Αμερική στην Αίγυπτο. Αμφισβήτηση από την επιστημονική κοινότητα
Όπως είναι αναμενόμενο, την ίδια στιγμή που ο ατζέντης του συγγραφέα δηλώνει ενθουσιασμένος, λέγοντας ότι «η ιστορία που αναθεωρεί τα μέχρι τώρα δεδομένα πουλάει εξαιρετικά,» πληθώρα επιστημόνων αμφισβητεί τα επιχειρήματα και τα συμπεράσματα του Menzies.
«Θεωρητικά είναι πιθανό οι Μινωίτες να έφτασαν στην Αμερική», λέει ο ειδικός στη μινωική αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Sheffield, John Bennet. «Τα πλοία τους όμως ήταν πολύ μικρά για να μεταφέρουν ικανές προμήθειες και φορτίο για ένα τόσο μακρινό ταξίδι».
Παρομοίως, ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Α&Μ του Τέξας που ηγήθηκε των ανασκαφών του Uluburum, Cemal Pulak, αμφισβητεί τη δυνατότητα των πλοίων των Mινωιτών να αντέξουν ένα τόσο φιλόδοξο ταξίδι. Εξάλλου, ο χαλκός από το ναυάγιο του Uluburum προέρχεται από την Κύπρο, προσθέτει.
Επιπλέον, ειδικοί δηλώνουν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία τα οποία να υποδεικνύουν την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της λίμνης Superior από άλλους πέρα από τους γηγενείς Αμερικανούς.
Την αμφισβήτησή του για τις θεωρίες αυτές εξέφρασε και ο ομότιμος καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γεώργιος Κορρές, ο οποίος δήλωσε στα ΝΕΑ ότι «οι Αιγύπτιοι είχαν κάνει υπερπόντια ταξίδια προς Νότον. Δεύτερον, πώς ήταν δυνατόν να διαπλέουν τόσο μικρά πλοιάρια τη νύχτα τον Ατλαντικό; Μπορεί να έκαναν μεγάλα ταξίδια, αλλά η προώθηση γινόταν σταδιακά, καθώς τη νύχτα τα πλοιάρια σταματούσαν σε όρμους, νησάκια και ακρωτήρια με τα οποία είναι διάσπαρτο το Αιγαίο. Και τέλος, πώς μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο οι Αιγύπτιοι να εντόπισαν καπνό και καλαμπόκι στους λαούς που ζούσαν προς Νότον ή στους λαούς της Εγγύς Ανατολής;».
Υπάρχουν, βέβαια, και οι ειδικοί οι οποίοι υποστηρίζουν τα επιχειρήματα του Menzies. «Πεπεισμένος πως οι Μινωίτες δεν ήταν ούτε οι πρώτοι ούτε οι μόνοι που κατάφεραν να διαπλεύσουν τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό» δηλώνει χαρακτηριστικά ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Oregon Carl Johannessen.
